انواع مختلف پارچه ( بخش اول)
چه در فکر خرید لباس‌های جدید باشید و چه در فکر یافتن راه
درست برای تمیز کردن لباس‌های قدیمی خود، درکی که از نوع و جنس پارچۀ آنها دارید می‌تواند
مهم باشد. این امر بخصوص در مواردی صادق است که مالک یک پارچۀ زیبا باشید و بخواهید
به گونه‌ای از آن مراقبت کنید که ماندگاری بیشتری داشته باشد. مسئله اینست که انواع
مختلف پارچه ویژگی‌های متفاوتی دارند که این امر خود می‌تواند بشدت بر نحوۀ نگهداری
شما از لباس‌هایتان تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، میزان الیاف بکار رفته در یک
پارچه می‌تواند بر نحوۀ تمیز کردن آن لباس تاثیر گذار باشد. بطوری که نحوۀ تمیز
کردن یک لباس با محتوی الیاف بیشتر کاملاً متفاوت از پارچۀ دیگری با محتوی الیاف
کمتر است.
برای کمک به رفع برخی
از سردرگمی‌ها و درک بهتر از انواع مختلف پارچه، بهتر است نگاهی به 12 نوع مختلف از
پارچه داشته باشیم. البته ذکر این نکته ضروری است که در واقع صدها نوع مختلف از پارچه
وجود دارد اما در این مطلب ما به 12 نوع از
محبوبترین انواع پارچه اشاره خواهیم کرد.
انواع مختلف پارچه
در ابتدا باید گفت که اصولا "پارچه" ماده‌ای است
که از درهم تنیدگی الیاف به یکدیگر ساخته می‌شود. به طورکلی، نام یک پارچه از نام
الیاف بکار رفته در تولید آن گرفته می‌شود. برخی پارچه‌ها نیز بصورت ترکیبی از
الیاف مختلف تولید می‌شوند. سپس پارچۀ حاصل، بسته به نوع الیاف مورد استفاده، نوع الگو،
بافت و همچنین فرآیند تولیدش نامگذاری می‌شود. نام برخی از پارچه‌ها نیز با درنظرگیری
این مسئله که الیاف آن از کجا سرچشمه گرفته‌اند انتخاب می‌شوند.
بر این اساس، همواره
دو گروه‌بندی برای محصولات پارچه‌ای وجود دارد که انواع آنها را از هم متمایز می‌کنند:
1- الیاف مورد استفاده (طبیعی و مصنوعی) و 2- نوع فرآیندهای تولید (بافت حلقوی و تاری-پودی).
الیاف طبیعی در برابر الیاف مصنوعی:
اولین مسئله‌ای که موجب تفاوت بین پارچه‌های مختلف می‌شود نوع الیاف مورد استفاده در آنهاست. این الیاف در دو دستۀ اصلی طبیعی و مصنوعی قرار می‌گیرند. الیاف طبیعی از گیاهان و موجودات طبیعی بدست می‌آیند. به عنوان مثال، پنبه از گیاهان به دست می‌آید در حالیکه ابریشم از کرم ابریشم به دست می‌آید. این درحالیست که الیاف مصنوعی از مواد کاملا مصنوعی و توسط انسان ساخته می‌شوند.
پارچه‌های حلقوی دربرابر پارچه‌های تاری-پودی:
دومین مسئله‌ای که موجب تفاوت بین پارچه‌های مختلف می‌شود
چگونگی فرآیند تولید آنهاست. این فرآیندها به دو نوع اصلی حلقوی(بافتنی) و تاری-پودی(تافته)
تقسیم می‌شوند. پارچه‌های تافته از دو نوع نخ افقی و عمودی تشکیل شده‌اند که به
صورت افقی و عمودی در ماشین بافندگی در هم تنیده می‌شوند. پارچۀ تافته کش نمی‌آید
و معمولاً سفت‌تر و محکم‌تر از پارچه‌های بافتنی است. این نوع پارچه از ترکیب یک
پود (زمانی که نخ از عرض پارچه عبور می‌کند) و یک تار (زمانی که نخ در طول پارچه
قرار می‌گیرد) تشکیل شده است. در کل سه نوع پارچۀ تافته وجود دارد: 1- تافتۀ ساده
2- تافتۀ ساتن 3- تافتۀ جناغی. نمونه‌هایی از پارچه‌های تافتۀ محبوب عبارتند از
پارچه‌های ابریشمی، کرپ، جین، کتان، ساتن و ابریشم.
برای تصور یک
پارچۀ حلقوی، به بافتنی‌های دست بافت فکر کنید. نخ به طرح حلقه‌های به هم پیوسته
تبدیل شده و تشکیل پارچه‌ای را می‌دهد که امکان کشش قابل توجهی دارد. پارچه‌های
بافتنی به دلیل خاصیت ارتجاعی و حفظ شکل ظاهریشان معروف هستند. دو نوع اصلی از پارچۀ
حلقوی وجود دارد: حلقوی تاری و حلقوی پودی. نمونه هایی از پارچه‌های حلقوی محبوب
عبارتند از توری، لاکرا و مش.
در ادامه نگاهی به 12 نوع مختلف از پارچه‌ها خواهیم داشت:
1- پارچۀ شیفون:
این نوع پارچه شفاف،
سبک و ساده است و از نخ تابیده شده تشکیل شده است که کمی حس خشن به آن می‌دهد. نخ این
نوع از پارچه معمولا از ابریشم، نایلون، پلی استر یا ابریشم مصنوعی ساخته می‌شود.
پارچه شیفون اصولا به سهولت رنگ می‌شود و معمولاً در پوشاکی همچون روسری، بلوز و پیراهن‌هایی مثل لباس عروس و لباس‌های مجلسی به دلیل جنس سبک و روان آن دیده می‌شود.
2- پارچۀ کتان:
پنبه که به عنوان محبوب ترین ماده در جهان شناخته می‌شود، یک پارچۀ طبیعی، سبک و نرم را بدست می‌دهد. فیبر کرکی این پارچه از دانه‌های گیاه پنبه و طی فرآیندی به نام "پاک‌کردن پنبه" استخراج می‌شود. سپس این الیاف پنبه‌ای به پارچه های تاری-پودی و یا حلقوی تبدیل می‌شوند.
این پارچه به دلیل راحتی، سازگاری و دوامش بسیار
مورد تحسین مصرف کنندگان قرار گرفته است. پارچۀ کتان همچنین ضد حساسیت بوده و
بعنوان پوشاک امکان تنفس را برای پوست بدن فراهم می‌کند، اگرچه بدلیل ویژگی‌های
ذاتی که دارد، این پارچه به سرعت خشک نمی‌شود. پنبه را می‌توان تقریباً در همۀ
انواع پوشاک اعم از پیراهن، لباس‌های راحتی و لباس زیر پیدا کرد. با این وجود، این
نوع از پارچه براحتی چروک شده و آبرفت زیادی دارد.
3- پارچۀ کرپ:
کرپ یک پارچۀ ساده، سبک وزن و با بافت تخت است که چروک نمی‌شود. این نوع پارچه اغلب از پنبه، ابریشم، پشم یا الیاف مصنوعی ساخته شده که این مسئله آن را به یک پارچه با جنس‌های مختلف تبدیل کرده‌است. به همین دلیل، پارچۀ کرپ معمولاً با نام الیافی که از آن تولید شده نامگذاری می‌شود. به عنوان مثال، "کرپ ابریشم" یا "کرپ شیفون".
از پارچۀ کرپ اغلب در دوخت کت و شلوار و پیراهن استفاده می‌شود چراکه نرم و راحت بوده و کار کردن با آن آسان است. برای مثال، ژرژت خود نوعی پارچۀ کرپ است که اغلب در دوخت لباس‌های طراحی شده در مزون‌ها از آن استفاده می‌شود. از پارچۀ کرپ همچنین در تولید بلوز، شلوار، روسری، پیراهن و دامن نیز استفاده می‌شود.
4- پارچۀ دنیم (جین):
پارچۀ جین یکی دیگر از انواع پارچه و درواقع از نوع جناغی و پنبه‌ای تافته شده است. این پارچه، اغلب به دلیل بافت زنده، استحکام، دوام و راحتی آن شناخته می‌شود. پارچۀ جین اغلب با رنگ نیلی و برای تولید شلوارهای جین آبی رنگ استفاده می‌شود اما برای کت و شلوار و لباس‌های معمولی نیز قابل استفاده است.
5- پارچۀ توری:
پارچۀ توری پارچه‌ای
زیبا و ظریف است که از نخ یا رشتۀ حلقه‌دار تابیده شده یا بافته شده ساخته می‌شود.
این پارچه در ابتدا از ابریشم یا کتان ساخته می‌شد، اما پارچۀ توری امروزه با نخ
پنبه، پشم و یا از الیاف مصنوعی ساخته می‌شود. بطورکلی دو عنصر اصلی برای تولید پارچۀ
توری وجود دارد: طرح تور و پارچۀ پس زمینه که الگوی بهم پیوستۀ تور را تشکیل می‌دهد.
پارچۀ توری بعنوان یک منسوج لوکس در نظر گرفته
می‌شود، چراکه این پارچه برای تولید بصورت طرح بافته شدۀ باز و الگوی توری شکل خود
نیاز به زمان و تخصص دارد. پارچه‌های نرم و شفاف توری اغلب برای برجسته سازی یا تزیین
لباس‌های توری به‌ویژه در لباس‌های عروس و پارچه‌های توری پرده‌ای استفاده می‌شوند،
هرچند این نوع تزئینات را می‌توان در پیراهن‌ها و لباس‌های شب نیز یافت.
منبع: